بررسی اثر مونسون بر تنوع و تراکم کفزیان در سواحل ایرانی دریای مکران

هدف از مقاله حاضر بررسی اثر مونسون بر تنوع و تراکم کفزیان در سواحل ایرانی دریای مکران است. نمونه برداری جهت بررسی تاثیر عوامل محیطی بر تنوع و تراکم جوامع کفزیان انجام شد. نمونه­برداری در 22 ایستگاه واقع بر 10 ترانسکت عمود بر ساحل در دریای مکران در زمان قبل و بعد از مونسون تابستانه در دو سال 86 و 88 انجام گرفت. جهت نمونه برداری از رسوبات از نمونه بردار چنگه­ای ون وین با سطح مقطع 1/0 متر مربع و همچنین جهت ثبت فاکتورهای محیطی از دستگاه CTD استفاده شد. در این بررسی 190 جنس و گونه متعلق به 114 خانواده از کفزیان سواحل ایرانی دریای مکران شناسایی شدند. در این مطالعه پرتاران، سخت­پوستان، شکم­پایان و دوکفه­ای­ها به ترتیب گروه­های غالب این اجتماعات را هم در زمان پیش‌مونسون و هم در زمان پس‌مونسون شامل شدند. تفاوت معنی داری بین تراکم کفزیان در زمان قبل و بعد از مونسون مشاهده شد (05/0P<) که بیانگر افزایش این تراکم در دوره بعد از مونسون (پاییز هر سال نسبت به بهار همان سال) است. همبستگی بین تراکم کل کفزیان و عمق از نوع منفی، در سطح 01/0 و با دما و اکسیژن از نوع مثبت، در سطح 05/0 معنی دار بود. بین تراکم کل کفزیان با شوری، کلروفیل- a و کدورت آب همبستگی مشاهده نشد. دو شاخص مارگالف و شانون از غرب دریای مکران به سمت شرق روندی افزایشی داشته در صورتی که شاخص یکنواختی از یک روند ثابتی برخوردار بود. آزمون پ‍‍‍‍‍‍‍‍‍یرسون بین شاخص‌های تنوع و هیچکدام از عوامل محیطی همبستگی معنی‌داری از خود نشان نداد. نتایج حاصل از این بررسی بیانگر افزایش تراکم کفزیان در فصل پس­مونسون بوده که ناشی از جریانات مونسون و افزایش تولید اولیه و کلروفیل- a در فصل پس­مونسون است.